Οι νέες ταινίες της εβδομάδας

Το «Inception» ανήκει σ' εκείνη την κατηγορία ταινιών που ο θόρυβος γύρω απ' αυτήν προηγείται της θέασής της και πολλές φορές διαμορφώνει και το βλέμμα. Αν και παίζεται ήδη στις αίθουσες (σε ειδικές προβολές, σε πρεμιέρες κ.λπ.) επιλέγουμε να δημοσιεύσουμε σήμερα την κριτική της, μιας και ακόμη επιμένουμε να μη διαμορφώνει η επιλεγμένη από το μάρκετινγκ έξοδος μιας ταινίας τις αναγνωστικές συνήθειες – πόσο μάλλον την κριτική άποψη...

Κριτική: Τάσος Ρέτζιος

Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

«Inception»Σκηνοθεσία: Κρίστοφερ Νόλαν
Παίζουν: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ, Ελεν Πέιτζ, Τομ Χάρντι, Κεν Γουατανάμπε, Κίλιαν Μέρφι, Τομ Μπέρεντζερ, Μάικλ Κέιν, Μαριόν Κοτιγιάρ, Πιτ Ποστλθγουέιτ

Μια ομάδα ειδικών μισθοφόρων, που επεμβαίνει στα όνειρα επιλεγμένων στόχων και τα διαμορφώνει ανάλογα με τις επιθυμίες των εντολοδόχων τους, αναλαμβάνει μια ιδιαίτερα δύσκολη αποστολή, το να εμφυσήσει την ιδέα της διάλυσης της πατρικής περιουσίας σ' ένα νέο και πλούσιο κληρονόμο...

Μπορεί να μην είναι τόσο ιδιοφυής και ρηξικέλευθος όσο ο Τρίερ, αλλά νομίζουμε πως θα πάρουμε το ρίσκο και θα υποστηρίξουμε ότι ο Κρίστοφερ Νόλαν είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους κινηματογραφικούς δημιουργούς. Κάθε του ταινία, ενώ εύκολα μπορεί να την τοποθετήσει κανείς σ' ένα ναρκισσιστικό εγκεφαλικό παιχνίδι (δεν είναι ψέμα: ο ίδιος ο Νόλαν ακκίζεται με τα δημιουργήματά του), κρύβει μια πολύ απλή πληγή, μια εντελώς συγκεκριμένη ενοχή κι έναν απόλυτα βαθύ πόνο. Με λίγα λόγια, ο Νόλαν οπτικοποιεί εντυπωσιακά και με απόλυτα κινηματογραφικούς όρους εσώτερες διεργασίες, φαντάσματα κι εφιάλτες. Και σχεδόν πάντα όλα αυτά... θα μπορούσαν να μην υπάρξουν, να είναι δημιουργήματα του μυαλού, του ενστίκτου, των βαθύτερων επιθυμιών και μιας σχεδόν σωτήριας αυθυποβολής.
Στο «Inception» αυτό που εντυπωσιάζει δεν είναι ο αλά «Matrix» κόσμος, τα απόκοσμα σκηνικά, η... επανατοποθέτηση του κόσμου έτσι όπως τον ξέρουμε ή ακόμη και όπως τον φανταζόμαστε. Δεν είναι καν ο σεναριακός δαίδαλος με τη δράση να εξελίσσεται σ' ένα όνειρο που βρίσκεται μέσα σ' ένα άλλο όνειρο που με τη σειρά του γεννιέται από ένα άλλο όνειρο (μην τρομάζετε πάντως: το καλά δομημένο word of mouth που μιλάει για πολυπλοκότητα μάλλον τους αδαείς πάει να κλείσει ως πελάτες). Αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι ο Νόλαν μιλάει για μια εντελώς εσωτερική διαδικασία, που έχει να κάνει με μια πληγωμένη καρδιά κι ένα μπερδεμένο μυαλό, φτιάχνοντας μια υπερπαραγωγή που συνήθως έχει να κάνει με τον αμφιβληστροειδή, άντε και με καμιά γροθιά στο στομάχι.
Ο Κομπ, η ηγετική μορφή της ομάδας, ζει με το τραύμα της απώλειας της γυναίκας του, αλλά ζει και με την αποτυχία της κατασκευής ενός κόσμου που προσπάθησε να πλάσει. Δεν μπορεί να μπολιαστεί με την πικρή αλήθεια ότι κανένα ψέμα δεν επιβιώνει, δεν μπορεί να αποσύρει τη μορφή της αγαπημένης του από τα... επαγγελματικά του όνειρα (λογικά, λοιπόν, αυτή επεμβαίνει ως απειλή και ματαίωση) και απολύτως φυσικά στο φινάλε δεν μπορεί να επιλέξει (τι αστεία λέξη γι' αυτήν την ταινία – ή μήπως όχι μόνο για την ταινία;), αν θα ζήσει στο παραμύθι ή στην πραγματική ζωή.
Ενα μικρό προβληματάκι: ποιος μπορεί να καθορίσει τι είναι παραμύθι και τι πραγματικότητα; Τι είναι αυτό που ζούμε, μια προβολή των επιθυμιών μας και μια μετάπλαση ανθρώπων, καταστάσεων, κόσμων ολόκληρων ή απλώς κάτι που μας ξεπερνάει και στο οποίο απλώς περιφερόμαστε; Κι αν αυτά συμβαίνουν στην... «πραγματικότητα», πόσο χαμένοι μπορούμε να αισθανθούμε στα όνειρα, όταν τα τελευταία, σύμφωνα με τον Φρόιντ, είναι και αντηχήσεις του υποσυνειδήτου μας; Καλά καταλάβατε: απαντήσεις δε θα πάρετε, αλλά πιστέψτε μας, ποτέ άλλοτε τόσα και τέτοια ερωτήματα δεν τέθηκαν με τόσο γοητευτικά βαθύ τρόπο...
Και κάτι τελευταίο: η εμφύτευση μιας ιδέας ναι, είναι ένα σχόλιο για τη δύναμη της προπαγάνδας, αλλά η αποδοχή της, η απορρόφησή της -σκεφτείτε το- δεν έχει να κάνει με τις βαθιές προσμονές του υποκειμένου; Και οι χειρότερες καταρρεύσεις ξεκινούν από τις προσωπικές ματαιώσεις: ο Κομπ βλέπει τον κόσμο του να καταρρέει (κυριολεκτικά!), αλλά η χειρότερη πτώση βρίσκεται απέναντι στη γυναίκα του. Και στο σενάριο της ταινίας η πτώση σώζει τους ήρωες... Μια ταινία για να συζητάς, να σκέφτεσαι, να συνεχίζεις να υπάρχεις και όχι, το σενάριο δράσης δεν είναι αδύναμο· είναι προσχηματικό...

«Η ιδανική λύση»(«Det Enda Rationella»)
Σκηνοθεσία: Γιούργκεν Μπέργκμαρκ
Παίζουν: Περνίλα Ογκαστ, Στίνα Εκμπλαντ, Μάγκνους Ερικσον, Ρολφ Λάσγκαρντ

Δυο ζευγάρια μέσης ηλικίας βρίσκονται μπερδεμένοι όταν ο ένας άνδρας υποκύπτει στην έλξη του για τη γυναίκα του άλλου και αποφασίζουν να ζήσουν όλοι μαζί βάζοντας δέκα κανόνες...

Μ' έναν τελείως... σκανδιναβικό τρόπο κυλάει αυτή η αναπάντεχα ήρεμη ταινία. Με μια γλυκόπικρη γεύση που δε σ' αφήνει να αποφασίσεις αν αυτό που βλέπεις είναι κωμικό ή μια μικρή τραγωδία. Αλλά δεν έχει και τόση σημασία, αφού αυτό που επικρατεί είναι η συγκίνηση. Συγκίνηση για τέσσερις ανθρώπους που δεν είναι τόσο νέοι πια, αλλά αναζητούν -έστω και με το βασανιστικό τρόπο της αντίστασης στη θύελλα που τους σαρώνει- τον έρωτα, τα δυνατά αισθήματα, το κάτι παραπάνω της σχεδόν τακτοποιημένης τους ζωής. Προσοχή όμως: δεν το κάνουν μ' εκείνον τον ξεδιάντροπο τρόπο της «κατακτημένης και συνειδητοποιημένης ελευθεριότητας», δεν το κάνουν με την πείνα του δήθεν περιορισμένου και δεν το κάνουν για να «ρουφήξουν τη ζωή» (το κείμενο των κλισέ!). Το κάνουν απλά, σαν να αναπνέουν, και δύσκολα ταυτοχρόνως, σαν απ' αυτό να κρέμεται όλη τους η ζωή. Ετσι ακριβώς όπως σε κάνουν να νιώθεις τα αληθινά πάθη (για τα ψεύτικα δείτε το «Inception»).

«Μπόνι και Κλάιντ»(«Bonnie and Clyde»)
Σκηνοθεσία: Αρθουρ Πεν
Παίζουν: Γουόρεν Μπίτι, Φέι Ντάναγουεϊ, Τζιν Χάκμαν, Τζιν Γουάιλντερ

Η θρυλική ταινία του '67 με το διάσημο ζευγάρι ληστών που αψήφησε τα πάντα εκτός από τον έρωτά του...

Τόσα χρόνια μετά και τούτη η ταινία διατηρεί ακέραια τη συγκίνηση για την υπέρβασή της. Είναι πλέον σαν σύμβολο αντίστασης σε μια πραγματικότητα που μπορεί να μοιάζει λογική, αλλά είναι τόσο περιοριστική που δεν αφήνει περιθώρια. Και πέρα από τη δικαίωση των παρανόμων, πέρα από το οριστικό ενός απαγορευμένου έρωτα και πέρα, πολύ πέρα, από οποιαδήποτε πολιτική ορθότητα, αυτή η ταινία παραμένει και μια δυνατή, πολύ δυνατή, ιστορία αγάπης...

πηγή:agelioforos.gr