Με το όνομα του φιλέλληλα Φελίξ Σαρτιό «βαφτίστηκε» δρόμος στη Νέα Φώκαια Χαλκιδικής

Με το όνομα του γάλλου αρχαιολόγου-μηχανικού Φελίξ Σαρτιώ (Felix Sartiaux 1876-1944) «βαφτίστηκε» δρόμος στη Νέα Φώκαια Χαλκιδικής, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το πρωί, παρουσία του γενικού πρόξενου της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη, Κριστιάν Τιμονιέ. Κατά τη σύντομη ομιλία του στην εκδήλωση, ο κ. Τιμονιέ εξέφρασε την περηφάνεια του για την καθοριστικής σημασίας συνδρομή του Σαρτιό στην περιοχή και ανέφερε ότι όλοι οι λαοί καλό θα ήταν να "απαλλαγούμε απο το μίσος και να προχωρήσουμε μπροστάσυμφιλιωμένοι στην Ενωμένη Ευρώπη". Επιπλέον τόνισε, "εάν ήταν εδώ ο ίδιος ο Σαρτιώ, ενδεχομένως θα έλεγε ότι αυτά που έκανε ήταν σαν ανταπόδοση για την ίδρυση της Μασσαλίας απο τους Φωκιανούς".
Για τον Σαρτιώ, ο οποίος βοήθησε πολλούς Έλληνες κατά τη διάρκεια του διωγμού τους από τη Φώκαια της Μικράς Ασίας, από το 1914 μέχρι το 1919, μίλησε ο δρ Χάρης Γιακουμής, ιστορικός τέχνης και συγγραφέας του βιβλίου « Φώκαια 1913-1920, Η μαρτυρία του Φελίξ Σαρτιώ». Oπως αναφέρει στο βιβλίο του, ο κ.Γιακουμής, ο Σαρτιώ ήταν ο πρώτος που οργάνωσε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Aρχαία Φώκαια στη Mικρά Aσία, το 1913, 1914 και 1920.
Όταν ξέσπασε ο διωγμός της Φώκαιας, στις 12 Iουνίου 1914 (30 Mαΐου με το παλαιό ημερολόγιο), βρέθηκε εκεί για δεύτερη φορά και οι διωκόμενοι Φωκιανοί βρήκαν προστασία κοντά του, αφού κατόρθωσε με την βοήθεια των συνεργατών του, να υψώσει τη σημαία της Γαλλικής Δημοκρατίας σε τέσσερα σπίτια και να σώσει μεγάλο μέρος του πληθυσμού από τη μανία των Tσέτων. Tο 1919 - 1920 επέστρεψε στη Φώκαια μαζί με τους Φωκιανούς πρόσφυγες οι οποίοι επανεγκατεστάθηκαν στις πατρογονικές τους εστίες. Φωτογράφισε όλες τις στιγμές χαράς και θλίψης του τόπου, δημοσίευσε κείμενα και λίγες φωτογραφίες από όσα είχε ζήσει και δει ως μάρτυρας του διωγμού.
Mέσα στη δερμάτινη βαλίτσα του Σαρτιώ που βρήκε και αγόρασε ο κ.Γιακουμής, πέρα του συμβολικού πορτρέτου του Eθνομάρτυρα Xρυσοστόμου Σμύρνης, βρέθηκαν όλα τα άρθρα και οι σημειώσεις του γάλλου αρχαιολόγου και των συνεργατών του για τα θλιβερά γεγονότα του 1914. Η ελληνική έκδοση του βιβλίου είναι από το Pιζάρειο Ίδρυμα και η Γαλλική από τις εκδόσεις Kallimages.
πηγή:respentza.blogspot.com